Hardfruitoogst 2023. Appels en peren vergelijken? Ton van Wiggen (Senior verkoper Hardfruit, The Greenery) blikt terug op het seizoen tot nu toe: “De oogst begon dit jaar wat later vanwege het koude voorjaar in maart en april. Het volume van de appeloogst lag lager dan de prognose van onze telers. Dat is overigens ook een beeld dat we landelijk terugzien. Bij de peren was het volume van 2023 vergelijkbaar met dat van 2022.”
“De belangrijkste appelrassen Elstar en Jonagold laten vooral een daling zien qua volume. Als je specifiek kijkt naar de totale oogst van de Conference-peer in Nederland en België (de 2 toplanden voor Conference-teelt) dan is die groter dan in 2022. De pluk van Doyenné du Comice-peren, en Sweet Sensation-peren ligt qua volume behoorlijk lager dan in 2022: zowel in Nederland als in België. Door het koude voorjaar zijn er wat bloemen verloren gegaan en was de zetting iets minder.”
“Na de bloeiperiode komt de zetting: je hebt de bijen die rondvliegen en de windbestuiving."
De bloemetjes en de bijtjes
“Na de bloeiperiode komt de zetting: je hebt de bijen die rondvliegen en de windbestuiving. Conference is een ras dat vrij eenvoudig zet. De zetting na de bloeiperiode is over het algemeen vrij goed. Maar, bij de Conference kun je ook middelen gebruiken om de zetting te stimuleren. Dan komt het aan op het fingerspitzengefühl van de teler: het kiezen van de juiste timing en hoeveelheid van het middel om het maximale resultaat te halen. Telers hebben gemiddeld 3.500 bomen per hectare; als zij in het begin een fout maken dan zijn ze de hele zomer aan de beurt. Zoals bij een teler waar ik afgelopen zomer was: die had zo’n 300-400 vruchten aan een boom. Terwijl er normaal gesproken 120-130 aan moeten hangen. Dus, dat is er allemaal met de hand afgehaald.”
“Bij Conference slaat het zetmiddel aan waardoor je eigenlijk altijd wel een redelijke oogst hebt. Bij Comice en Sweet Sensation heb je die mogelijkheden nauwelijks. Na de zetting heb je nog de juni-rui: dan gooit de boom de vruchten eraf die te klein of niet goed genoeg zijn. Wat je ook doet: uiteindelijk ben je toch afhankelijk van de natuur voor wat er na de bloeiperiode overblijft en welke producten er bij de oogst afkomen.”
“Als je de top-bloei-periode hebt dan is er 140 dagen daarna het plukmoment. Normaal is het plukvenster 6-7 weken."
Plukvenster en klimaat
“Als je de top-bloei-periode hebt dan is er 140 dagen daarna het plukmoment. Normaal is het plukvenster 6-7 weken en dan is het wel klaar. We zijn nu eind augustus begonnen met de oogst. Als je alleen peren hebt ben je eind september klaar. Appels worden 2 of 3 keer geplukt op kleur, dan ben je eind oktober klaar. Zuid-Europa gaat toch wel behoorlijke problemen krijgen met de enorm warme zomers. In Italië en Spanje zijn veel peren. Die worden wel geoogst. Maar op een gegeven moment gaan telers ermee stoppen omdat het geen rendement meer heeft. Wij zitten dan beter met ons zeeklimaat. Het totale Europese aanbod wordt dan minder, wat gunstig is voor de telers in Nederland en België.”
Een geliefde fruitsoort
Hardfruit is een geliefde fruitsoort. De Hollandse appels en peren staan respectievelijk op nummer 2 en nummer 6 in de Top 10* meest gegeten fruitsoorten in Nederland. Consumenten kopen dit fruit als een gewoonte en om de fruitvoorraad aan te vullen. Ook Ton heeft een passie voor appels en peren: “Ik zit al jaren in de handel in Hardfruit. Vanuit de fruitteelt vakschool heb ik een jaar of 5 gewerkt bij een fruitteler, daarna ben ik naar de voorlopers van The Greenery overgestapt. Achtereenvolgens als manager van de sorteerafdeling, kwaliteitsmedewerker en verkoper.” De laatste jaren daalt de verkoop in volume van Hardfruit** binnen de Nederlandse supermarkten. Dit komt onder andere door de groei van bewerkt fruit en de populariteit van Zachtfruit, meloenen en Steenfruit. Cijfers vanuit Nielsen** laten toch een voorzichtige volumegroei zien van appels ten opzichte van 2023. Peren blijven het onverminderd zwaar houden.
"Geef Hardfruit uit Nederland een prominentere rol: het is betaalbaar en gezond!"
Afkomstig uit Nederland
Shopperonderzoek vanuit The Greenery (2023) laat zien dat consumenten het afgelopen jaar meer belang zijn gaan hechten bij de aankoop van fruit aan herkomst, uit Nederland. Dit is positief voor de hardfruitcategorie waar de grootste appel- en perenrassen: Elstar, Jonagold en Conference, gewoon ut Nederland komen. “80% van de appels die hier geoogst worden, wordt ook in Nederland verkocht. Slechts 5-10% gaat naar het buitenland. En rest wordt gebruikt voor appeltaarten, appelbeignets, appelmoes en appelsap.
Nederlandse peren zijn een exportproduct. 80% gaat naar Engeland, Duitsland en Oost- en Zuid-Europa. Onder de Engelse jongeren zijn peren – opvallend genoeg - weer wel heel populair. Een klein gedeelte, zo’n 20% van de peren vindt gretig aftrek onder de wat oudere doelgroep. De Nederlandse jeugd eet liever appels dan peren”, deelt Ton.
Kansen voor Hardfruit
De laatste jaren zien we een groeiend bewustzijn voor gezonde voeding. Fruit bevat veel voedingstoffen en relatief weinig calorieën. Hier ligt een kans voor supermarkten om fruit een nog grotere rol op de winkelvloer te geven. Ook zijn de generaties Millennials en GenZ op zoek naar gemaks- en ready-to-eat-producten. Hier ligt een mooie kans voor de categorie Hardfruit, want appels en peren kun je gemakkelijk eten. Geef Hardfruit uit Nederland een prominentere rol: het is betaalbaar en gezond! Stimuleer ook impulsaankopen en verras de jongere consument met onderscheidende rassen/merken, zoals bijvoorbeeld de Sweet Sensation-peer.
*GFK-data (2022).
**Nielsen-data